Het komt nogal eens voor dat een partner tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap van zijn/haar privé vermogen een gemeenschapsschuld of een privé schuld van de andere partner betaalt. Hierdoor kan er bij een echtscheiding of een ontbinding van een geregistreerd partnerschap een vergoedingsrecht ontstaan. U heeft dan recht om een deel van dit vermogen terug te krijgen, zelfs als het om investering in gemeenschappelijk eigendom gaat. Op 21 maart 2025 heeft de Hoge Raad een uitspraak gewezen die antwoord geeft op de vraag hoe we moeten omgaan met een vóór het huwelijk gezamenlijk gekochte woning, waarvan de koopprijs volledig door één partner is betaald. Wat kwam hieruit? Lees hier de volledige bijdrage.

Huwelijksgoederenregime

Algehele gemeenschap van goederen

Als u vóór 1 januari 2018 bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan, geldt er tussen uw partner en u een algehele gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alle bestaande maar ook toekomstige bezittingen en schulden gemeenschappelijk worden. Wat voor het huwelijk / geregistreerd partnerschap privé was, wordt dan van u beiden samen. Ook een ontvangen schenking of erfenis valt in de gemeenschap, tenzij de schenker of erflater middels een uitsluitingsclausule heeft bepaald dat dit niet in de gemeenschap valt.

Als u gaat scheiden of als uw partnerschap wordt ontbonden, moet de gemeenschap worden verdeeld. Zowel uw ex-partner als u hebben dan recht op de helft.

Als u geen algehele gemeenschap van goederen wilt, dienen uw partner en u huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden te maken.

Beperkte gemeenschap van goederen

Als u trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat na 1 januari 2018, ontstaat er een beperkte gemeenschap van goederen.

Dit betekent dat er drie vermogens zijn in plaats van één gemeenschappelijk vermogen, te weten uw privé vermogen, het privé vermogen van uw partner en het gemeenschappelijke vermogen. Privé vermogen en schulden die er al waren voor het huwelijk, erfenissen en schenkingen vallen niet in de gemeenschap en blijven privé.

Alleen de inkomsten, bezittingen en schulden die gedurende het huwelijk of geregistreerd partnerschap worden verkregen, vallen in de gemeenschap.

Binnen deze beperkte gemeenschap is het in de wet zo geregeld dat als uw partner en u vóór het huwelijk of het geregistreerd partnerschap samen een woning hebben gekocht, deze bij het sluiten van een huwelijk of een geregistreerd partnerschap in de gemeenschap valt. Dit geldt ook voor de hypothecaire lening die u hiervoor gezamenlijk met uw partner bent aangegaan. Zelfs als er sprake is van ongelijke inbreng. Als u meer heeft bijgedragen dan uw partner aan de gezamenlijke woning, wordt de woning toch gemeenschappelijk voor gelijke delen. Deze ongelijkheid wordt dan door het aangaan van een huwelijk of een geregistreerd partnerschap opgeheven.

Bij een echtscheiding of een ontbinding van een geregistreerd partnerschap dient alleen het gemeenschapsvermogen verdeeld te worden, dus hetgeen al gemeenschappelijk vóór het huwelijk was en wat er tijdens het huwelijk samen is opgebouwd.

Als u geen beperkte gemeenschap van goederen wilt, moeten uw partner en u huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden maken.

Vergoedingsrechten

Het komt nogal eens voor dat een partner tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap van zijn/haar privé vermogen een gemeenschapsschuld of een privé schuld van de andere  partner betaalt. Hierdoor kan er bij een echtscheiding of een ontbinding van een geregistreerd partnerschap een vergoedingsrecht ontstaan. U heeft dan recht om een deel van dit vermogen terug te krijgen, zelfs als het om investering in gemeenschappelijk eigendom gaat.

Recente uitspraak van de Hoge Raad

Op 21 maart 2025 heeft de Hoge Raad een uitspraak gewezen die antwoord geeft op de vraag hoe we moeten omgaan met een vóór het huwelijk gezamenlijk gekochte woning, waarvan de koopprijs volledig door één partner is betaald (ECLI:NL:HR:2025:436).

In deze zaak zijn partijen getrouwd na 1 januari 2018 in beperkte gemeenschap van goederen. Vóór het huwelijk hebben zij gezamenlijk een woning gekocht. Deze woning staat ook op beider naam en beiden zijn voor de helft eigenaar. De woning valt dus bij het sluiten van het huwelijk in het gemeenschapsvermogen.

Voor de aankoop van deze woning hebben partijen geen hypothecaire lening hoeven afsluiten. De man heeft de volledige koopsom betaald. Op het moment van levering van de woning en betaling van de koopsom, kreeg de man een vordering op de vrouw voor de helft van de door hem betaalde koopprijs.

De Hoge Raad heeft geoordeeld over de vraag of de man jegens de vrouw jegens een vergoedingsrecht heeft en of een dergelijk vergoedingsrecht en vergoedingsplicht ( lees: schuld) die daaruit voortvloeit in de beperkte gemeenschap valt. .

Het voldoen van de volledige koopsom van de woning door de man

De man heeft voor het aangaan van het huwelijk uit zijn privé vermogen de volledige koopsom van de woning betaald, terwijl hij slechts verplicht was om de helft hiervan te betalen. De andere helft had de vrouw moeten betalen.

De Hoge Raad oordeelt dat dit een vordering van de man op de vrouw is die vóór het huwelijk is ontstaan. Bij het aangaan van het huwelijk blijft deze vordering privé en valt deze niet in de huwelijksgemeenschap. Daaropvolgend oordeelt de Hoge Raad dat de met die vordering corresponderende schuld óók niet in de huwelijksgemeenschap valt. Zou dat wel het geval zijn, dan zou dat immers afbreuk doen aan het vergoedingsrecht dat vóór het huwelijk is ontstaan en zou de man de helft van zijn vordering verliezen. De man hoeft dus niet voor de helft mee te betalen aan zijn vordering.

Conclusie

Met deze uitspraak wordt opnieuw benadrukt dat het van groot belang is om vóór het aangaan van een huwelijk of een geregistreerd partnerschap te laten beoordelen of het zinvol is om huwelijkse voorwaarden te laten opstellen. Zeker als partners al enige tijd hebben samengewoond voordat zij een huwelijk of een geregistreerd partnerschap aangaan.

Als u voornemens bent om een huwelijk of een geregistreerd partnerschap aan te gaan, is het verstandig om juridisch advies in te winnen over welk huwelijksgoederenregime het beste bij uw financiële situatie past en uw wensen goed te laten vastleggen in huwelijkse voorwaarden. Bij SPEE advocaten & mediation hebben wij jarenlange ervaring in het familierecht. Neem voor deskundig advies gerust contact met ons op! Contactpagina SPEE advocaten & mediation