Bestuurders van een BV hebben vaak een managementovereenkomst met de vennootschap, maar wat gebeurt er met die overeenkomst wanneer de bestuurder wordt ontslagen door de aandeelhouder(s)? Eindigt de managementovereenkomst dan automatisch of loopt deze door? Deze vraag kwam onlangs in een procedure aan de orde. Hieronder leest u wat de rechter in Rotterdam hierover heeft beslist.
Wat speelde er?
De zaak betrof een familiebedrijf dat was opgericht door de grootvader, die tevens bestuurder was. Hoewel hij nog slechts 10% van de aandelen had, wilde hij zijn rol als bestuurder niet opgeven. De overige 90% van de aandelen was in handen van zijn zoons en kleinzoons. Ondanks de uitgesproken wens van grootvader om “in het harnas” te sterven, kozen de andere aandeelhouders ervoor hem toch te ontslaan. Hierop besloot de grootvader het ontslag aan te vechten. Hij startte een procedure tegen zowel zijn ontslag als statutair bestuurder als tegen de beëindiging van zijn managementovereenkomst. Daartoe voerde hij verschillende argumenten aan.
Hoorplicht, adviesrecht en unaniem ontslagbesluit
Allereerst stelde de bestuurder dat het ontslag ongeldig was, omdat volgens hem niet voldaan was aan de hoorplicht en het adviesrecht.. De rechter wees dit van de hand, omdat de bestuurder de kans had gehad om zijn bezwaren tegen het ontslag tijdens de algemene vergadering kenbaar te maken. Het feit dat de andere bestuurders geen gebruik hadden gemaakt van hun raadgevende stem, deed hier niets aan af. Zij waren daartoe ook niet verplicht.
Daarnaast verwees de bestuurder naar de aandeelhoudersovereenkomst, waarin stond dat voor de benoeming van een bestuurder unaniem aandeelhoudersbesluit vereist was. Volgens hem gold dit ook voor het ontslag van een bestuurder. De rechtbank ging hier niet in mee. De wet kent namelijk een specifieke regeling voor het ontslag van bestuurders, waar niet van mag worden afgeweken. Deze regeling zorgt ervoor dat een bestuurder niet kan aanblijven als dat indruist tegen de wens van een meerderheid van de aandeelhouders, in dit geval twee derde.
Einde van de managementovereenkomst?
Tot slot stelde de bestuurder dat zijn managementovereenkomst niet rechtsgeldig was opgezegd, omdat er geen opzegbepaling in de overeenkomst was opgenomen. De rechter oordeelde echter dat het ontslag als bestuurder automatisch ook leidde tot het einde van de managementovereenkomst. In zijn redenering volgde de rechtbank de lijn van de “15 april-arresten”, waarin de Hoge Raad heeft bepaald dat het ontslag van een statutair bestuurder óók automatisch leidt tot de beëindiging van de arbeidsovereenkomst, zelfs wanneer er formeel geen sprake is van opzegging van de arbeidsovereenkomst.
Inmiddels is dus duidelijk dat het ontslag van de bestuurder door de aandeelhouder(s) óók leidt tot de automatische beëindiging van de managementovereenkomst, ondanks het ontbreken van een opzegbepaling.
De volledige uitspraak, leest u hier.
De 15 april-arresten: verminderde arbeidsrechtelijke bescherming voor de statutair bestuurder
De zojuist genoemde “15 april-arresten” van de Hoge Raad uit 2005 zijn belangrijke richtinggevende uitspraken voor het ontslag van bestuurders. In deze arresten is bepaald dat een ontslagbesluit van de algemene vergadering van aandeelhouders automatisch leidt tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst van de statutair bestuurder, zonder dat een separate opzegging vereist is. Deze arresten onderstrepen het verschil in arbeidsrechtelijke bescherming tussen een statutair bestuurder en een “gewone” werknemer.
Een gewone werknemer geniet uitgebreide ontslagbescherming, zoals opzegtermijnen en de mogelijkheid van ontslagtoetsing bij de rechter of het UWV. Een statutair bestuurder daarentegen kan relatief eenvoudig ontslagen worden, omdat zijn benoeming en ontslag afhangen van de aandeelhoudersvergadering. Hierdoor geniet hij veel minder arbeidsrechtelijke bescherming.
Belang van de uitspraak
De uitspraak van de rechtbank Rotterdam onderstreept opnieuw dat een bestuurder, mits aan alle formaliteiten is voldaan, relatief eenvoudig kan worden ontslagen. Dit ontslag leidt bovendien ook tot de beëindiging van de managementovereenkomst, zelfs als er geen specifieke opzegbepaling in deze overeenkomst is opgenomen. De 15 april-arresten gelden dus ook voor de managementovereenkomst.
Heeft u vragen over het ontslag van een bestuurder of andere kwesties op het gebied van arbeids- of ondernemingsrecht? Neem dan gerust contact op met de advocaten van SPEE advocaten & mediation.