Het zal je maar gebeuren. De schuldeiser van je partner legt beslag op de woning waarvan je samen met je partner eigenaar bent. Je dacht alles goed geregeld te hebben toen jullie het huis kochten. Er zijn immers huwelijkse voorwaarden of jullie hebben een samenlevingscontract gesloten. De schuldeiser heeft alleen maar beslag kunnen leggen op het aandeel van je partner in de woning en wie wil nu alleen maar de helft van een woning hebben, terwijl daar nog een andere eigenaar aan vast zit? Voor de schulden van je partner ben je niet aansprakelijk, dus jou kan niets gebeuren, toch?

Een Praktijkvoorbeeld: Beslaglegging en Verdeling van Eigendom

Een man is samen met zijn vriendin eigenaar van een woning. Ze zijn ieder voor de helft eigenaar van het pand. De man heeft echter een schuld bij een kredietverstrekker en deze heeft diverse pogingen gedaan om zijn vordering bij de man te innen. Uiteindelijk legt de kredietverstrekker beslag op het aandeel van de man in de woning. Dit betreft een beslag op de onverdeelde helft van de woning. De andere helft behoort immers aan zijn vriendin toe, die geen schuldenaar van de kredietverstrekker is.

Op de woning rust een hypotheek die de man samen met zijn vriendin heeft afgesloten bij de aankoop van de woning. De man en zijn vriendin zijn ieder hoofdelijk aansprakelijk voor de hypothecaire geldlening. Doordat de waarde van de woning sinds de aankoop is gestegen, bestaat er een behoorlijke overwaarde. Wanneer het aandeel van de man executoriaal verkocht zou worden, zou de hypotheekhouder aanspraak maken op de volledige hypotheek, ook het hypotheekdeel dat aan de vriendin toe te rekenen is. Daardoor zou er voor de kredietverstrekker niets overblijven.

Geen zorgen voor de vriendin van de man, zou men denken. Aan haar helft van de woning kan de schuldeiser niet komen, toch? Helaas voor de vriendin van de man, biedt de wet de kredietverstrekker toch een mogelijkheid om ( een deel van) zijn vordering te veilig te stellen. Ingevolge artikel 3:180 lid 1 BW kan een schuldeiser die een opeisbare vordering op een deelgenoot heeft, de verdeling van de gemeenschap vorderen, doch niet verder dan nodig is voor het verhaal van zijn vordering.

Als de kredietverstrekker dan verdeling van de woning tussen de man en de vriendin vordert, kan de rechter de wijze van verdeling vaststellen als de man en zijn vriendin niet tot overeenstemming komen. Dit kan onder andere door toedeling, overbedeling of verkoop van het goed. Als de rechter kan bepaalt dat de gehele woning verkocht moet worden, zodat de totale opbrengst kan worden verdeeld, biedt dat een oplossing voor de kredietverstrekker. Na aflossing van de hypotheekschuld ontvangt de vriendin van de man de helft van de netto-opbrengst. Uit de andere helft wordt eerst de vordering van de kredietverstrekker voldaan, waarna het resterende bedrag aan de man toekomt.

Bescherming van de partner:
Artikel 3:180 BW beschermt de vriendin van de man toch nog enigszins. De schuldeiser kan enkel verdeling vorderen voor zover dat nodig is voor het verhaal van zijn vordering. Dat betekent dat de vriendin weliswaar gedwongen kan worden mee te werken aan de verkoop van de woning, maar haar aandeel in de overwaarde blijft van haar. Daar kan de schuldeiser niet aankomen.

Daarnaast is het zo dat de rechter altijd gevraagd kan worden een belangenafweging te maken bij het bepalen van de wijze van verdeling. In een zaak die speelde bij de rechtbank Rotterdam heeft de rechter op 3 augustus 2022 ( ECLI:NL:RBROT:2022:7376) vorderde een schuldeiser de verdeling en verkoop van een onverdeelde woning waarvan de eigenaren op huwelijkse voorwaarden met elkaar gehuwd waren om de vordering op een van de eigenaren te verhalen. De rechtbank overwoog dat de schuldeiser een gerechtvaardigd belang had bij de onmiddellijke verdeling. Echter, gezien de omstandigheden en de belangen van de vrouwelijke eigenaar werd de vordering tot verdeling tijdelijk uitgesloten totdat in hoger beroep is beslist, maar uiterlijk voor drie jaar. In de woning woonde de vrouw nog met haar kinderen, terwijl zij niet makkelijk woonruimte zou kunnen vinden en er bovendien ook nog een procedure in hoger beroep tussen de mannelijke eigenaar ( die tevens schuldenaar was) en de schuldeiser liep. De rechtbank besloot dat de belangen van de vrouwelijke eigenaar zwaarder wogen dan die van schuldeiser voor onmiddellijke verdeling, en verbood de verkoop van de woning voorlopig.

Advies van een gespecialiseerd familierechtadvocaat:
Wanneer u wordt geconfronteerd met een schuldeiser van uw partner of mede-eigenaar van uw woning, kunnen de gevolgen daarvan gecompliceerd en emotioneel beladen zijn. Het is raadzaam om juridisch advies in te winnen bij een ervaren (familierecht)advocaat. Een advocaat kan u helpen om uw rechten te begrijpen, u bijstaan bij onderhandelingen, belangrijke termijnen bewaken en ervoor zorgen dat uw belangen adequaat worden beschermd. Heeft u vragen of wenst u advies? Neem dan contact op met gespecialiseerd familierechtadvocaat mr. Angelique van den Eshoff of een van de andere advocaten van SPEE advocaten & mediation.