Onlangs heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden geoordeeld, dat een verhuurder na een rechtmatige ontruiming toch aansprakelijk is voor de door de huurders geleden schade. Wanneer levert executie van een vonnis een onrechtmatige daad op?
In deze zaak was de verhuurder op grond van een vonnis gerechtigd om de huurwoning te ontruimen. De deurwaarder werd opdracht gegeven om tot ontruiming over te gaan en de goederen van de huurders werden aan de openbare weg geplaatst en nog dezelfde dag afgevoerd en vernietigd. Uit het gedrag van de huurders was op te maken dat ze niet wilden dat hun goederen werden beschadigd of vernietigd. Van belang was hier, dat noch de verhuurder noch de deurwaarder voorafgaand aan de ontruiming de huurders er uitdrukkelijk op hadden gewezen dat de aan de openbare weg geplaatste goederen door de gemeente zouden worden afgevoerd en vernietigd. Het Gerechtshof vond dat, zonder deze uitdrukkelijke waarschuwing vooraf, de verhuurder onvoldoende rekening had gehouden met de belangen van de huurders, in het bijzonder het belang om nog alle van waarde zijnde goederen zelf af te voeren. De verhuurder werd daarom aansprakelijk geacht op grond van onrechtmatig handelen.
Hoe voorzichtig moet je nu zijn bij het executeren van een verkregen vonnis?
Executie van een onherroepelijke rechterlijke beslissing is alleen in zeer uitzonderlijke gevallen onrechtmatig. Tot misbruik kan doorgaans pas geconcludeerd worden als geen weldenkend mens in redelijkheid tot uitoefening van zijn executiebevoegdheid had kunnen komen.
Is een vonnis nog niet onherroepelijk dan is het soms verstandig om een pas op de plaats te maken.
De partij die in een procedure in het gelijk wordt gesteld verkrijgt met het vonnis in beginsel de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging. Als er hoger beroep wordt ingesteld dan kan de tenuitvoerlegging niet worden aangevangen of voortgezet, omdat het instellen van hoger beroep schorsende werking heeft. Dit is anders als een vonnis uitvoerbaar bij voorraad is verklaard. In dat geval kan een vonnis toch ten uitvoer worden gelegd, ook al loopt het hoger beroep nog.
Als je het vonnis dan toch gaat executeren brengt dit wel risico met zich mee. Slaagt het hoger beroep en wordt het vonnis vernietigd, dan ben je aansprakelijk voor de schade als gevolg van de voortijdige executie wegens onrechtmatig handelen. De onrechtmatigheid en de toerekenbaarheid zijn dan gegeven. Ook als de wederpartij onder dreiging van executie vrijwillig aan het vonnis voldoet is deze aansprakelijkheid aan de orde. Van dreiging is al sprake in geval van betekening van het vonnis, omdat daarmee duidelijk wordt gemaakt door de executant dat hij nakoming van het vonnis verlangt.
Ook bij het leggen van beslag moet worden opgepast. Leg je conservatoir beslag (beslag dat voorafgaand of tijdens een procedure wordt gelegd) en de naar aanleiding daarvan ingestelde eis in de hoofdzaak wordt door de rechter afgewezen, dan is de beslaglegger op grond van onrechtmatig handelen aansprakelijk voor de door het beslag ontstane schade. Dat je niet lichtvaardig gehandeld hebt of een verdedigbaar standpunt had is niet relevant. Enkel het feit dat achteraf gezien het beslag ten onrechte is gelegd is voldoende.
Heeft u vragen naar aanleiding van het voorgaande of hulp nodig bij het zeker stellen van uw vordering? Neem dan gerust vrijblijvend contact op met een van onze advocaten. We zijn u graag van dienst!