De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft inmiddels ook enkele pagina’s op haar website gewijd aan het Corona-virus. Hieruit volgt onder meer dat, in afwijking van het gebruikelijke beleid van de AP, het werkgevers nu wél is toegestaan de gezondheid van werknemers in de gaten te houden.
Normale beleid AP: werkgever geen rol in gezondheid werknemer
Het normale beleid van de AP rondom werknemers en ziekte is streng en strikt.
Zo is op de pagina over ziekte en werk te lezen dat het “wettelijk niet toegestaan [is] voor werkgevers om te informeren naar de aard en oorzaak van uw ziekte”. In de vragen op diezelfde pagina is te lezen dat de werkgever zelfs niet mág vragen naar de fitheid van werknemers (laat staan die informatie bewaren of opslaan).
Uit jurisprudentie blijkt bovendien, dat het in onderling overleg met de werknemer vastleggen van een (aanwezigheids/ziekte) percentage al niet is toegestaan, zélfs niet, wanneer aan dat percentage geen enkele medische conclusie wordt verbonden.
Verder blijkt uit jurisprudentie dat zelfs het nadenken over mogelijk toekomstig beleid waarbij preventief alcoholtesten zouden worden afgenomen in een energiecentrale (Uniper-kwestie) volgens de AP al de privacywetgeving zou schenden. Het belang van veiligheid in een dergelijke (gevaarlijke) centrale, leek in die kwestie totaal niet relevant, volgens de AP.
Voor meer uitvoerige informatie over dit onderwerp, zie de beleidsregels de zieke werknemer, die enkele jaren terug door de AP gepubliceerd zijn.
Corona-beleid AP: werkgever wél een (kleine) rol bij gezondheid werknemer
De AP lijkt haar strikte beleid, rondom de Corona-crisis enigszins versoepeld te hebben.
Zo is op de website van de AP momenteel te lezen dat een werkgever een (vermoedelijk) zieke werknemer naar huis mag sturen. Ook is nu te lezen, dat van een werknemer mag worden verlangd, dat deze zijn eigen gezondheid in de gaten houdt door bijvoorbeeld regelmatig de temperatuur op te meten.
Verder mag een werkgever momenteel van de AP verlangen, dat deze zich laat controleren door een arts.
Het enige dat niet veranderd is, is dat werkgevers nog steeds niet zélf de werknemers mogen controleren.
Beschouwing van de wijzigingen
De (al dan niet tijdelijke) ommezwaai van de AP, valt in tijden van Corona, voor werkgevers alleen maar toe te juichen. Onder verwijzing naar de eerste inhoudelijke overweging van de AVG, moet immers het recht op privacy altijd “worden beschouwd in relatie tot de functie ervan in de samenleving en moet conform het evenredigheidsbeginsel tegen andere grondrechten worden afgewogen”.
In tijden van crisis weegt bescherming van de samenleving dan al snel zwaarder, dan het recht op bescherming van de individuele privacy.
Dat laat uiteraard onverlet, dat zowel bij het oorspronkelijke beleid als het nieuwe beleid, de nodige vragen zijn te stellen.
Voor het oorspronkelijk beleid geldt dat de AP helemaal niet de toezichthouder is op het gebied van arbeidsrecht, noch op hoe werkgever en werknemer zich tegenover elkaar gedragen. De AP is slechts bevoegd voor zover er persoonsgegevens worden ‘verwerkt’ en die verwerking hetzij digitaal plaatsvindt, hetzij leidt tot enigszins gestructureerde analoge vastlegging. De AP gaat dus bijvoorbeeld niet over de gesprekken tussen werkgever en werknemer, wanneer de uitkomsten van die gesprekken niet worden verwerkt.
Verder is het oorspronkelijke beleid opvallend streng, onder meer door de limitatieve opsomming van geldige redenen om persoonsgegevens bij ziekmelding te verwerken.
Het nieuwe beleid is deels radicaal anders, dan het oorspronkelijke beleid. Veel spreekwoordelijke handen en voeten/uitleg wordt eigenlijk niet gegeven voor deze ommezwaai, anders dan dat sprake is van een “uitzonderlijke tijd”. Dat er sprake is van een uitzonderlijke tijd, lijkt evident, maar waarom er rondom andere besmettelijke ziektes of andere zaken die de veiligheid betreffen, bijvoorbeeld een energiecentrale, niet óók uitzonderingen worden gemaakt, is niet duidelijk.
Verder valt op dat de AP van oudsher benadrukt dat de werkgever geen “doktertje mag spelen”, maar dat diezelfde werkgever nu zélf op basis van vermoedens een werknemer voor 100% ziek mag melden. Die ziekmelding zal vervolgens toch logischerwijs geregistreerd worden. En anders dan het vorige beleid, besteedt het nieuwe beleid bovendien weinig aandacht aan mogelijke arbeidsrechtelijke gevolgen van die gedwongen ziekmelding.
Schlussfolgerung
Concluderend, is het goed om te zien, dat de AP realiteitszin toont door werkgevers die “goed werkgeverschap” tonen, en die handelen in het algemeen belang in het kader van de Corona-crisis, niet privacyboetes in het vooruitzicht te stellen. Hoe dit nieuwe beleid echter past in het bestaande kader, is helaas (nog) niet geheel duidelijk. Misschien was het beter geweest, als de AP had ingezien, dat het bestaande kader wellicht toch niet helemaal goed en volledig is, in plaats van nu allerlei uitzonderingen daaraan toe te voegen. Wilt u meer weten over de AVG en wat wel/niet mag, in tijden van Corona, of anderszins? Raadpleeg dan een van onze advocaten, wij staan u graag met raad en daad ter zijde.