Op 14 maart 2023 is de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie aangenomen door de Eerste Kamer, nadat deze op 16 februari dit jaar al door de Tweede Kamer was gekomen. Deze wet beoogt de transparantie rondom turboliquidatie te vergroten en misbruik van de regeling tegen te gaan.
Turboliquidatie, wat is dat precies?
De ‘gewone’ route om een rechtspersoon te ontbinden (we gaan hier gemakshalve uit van een bv), is de reguliere ontbinding en vereffening (financiële afhandeling). In dit proces zijn wettelijke waarborgen voor schuldeisers ingebouwd.
De snellere weg om een BV te ontbinden noemen we de turboliquidatie. De formele vereffeningsfase blijft dan achterwege. Een besluit van de aandeelhouders of het bestuur is in dat geval voldoende. Turboliquidatie is sneller en goedkoper: binnen een paar dagen wordt de bv uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel. Hier wordt meestal voor gekozen bij lege bv’s, waar geen vermogen meer in zit en dus geen baten meer aanwezig zijn. Kortom: er zijn wel schulden maar geen activa. Als er wel baten zijn, dan is turboliquidatie niet toegestaan. Het is dan aan een vereffenaar om het vermogen van de bv te verdelen.
Wat is het probleem met turboliquidatie?
Het komt voor dat turboliquidatie wordt gebruikt om schuldeisers te ontlopen, of voor gevallen waarvoor die procedure niet bedoeld is. Dit zijn redenen geweest voor de Nederlandse wetgever om aanvullende regels in te voeren. De wetgever wil met deze regels het vertrouwen in turboliquidatie als ontbindingswijze vergroten en op die manier de regeling toegankelijker maken voor ondernemingen en het gebruik ervan faciliteren.
Wat houdt de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie in?
Rechtspersonen moeten – de naam zegt het al – meer transparantie bieden aan schuldeisers bij het uitvoeren van de turboliquidatie: binnen 10 werkdagen na de ontbinding moet er een balans en een staat van baten en lasten m.b.t. het boekjaar waarin is ontbonden (en eventueel het voorafgaande boekjaar) worden gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel.
Daarbij moet een beschrijving worden gevoegd van (1) de redenen voor het ontbreken van baten op het tijdstip van ontbinding en, indien van toepassing, het onbetaald laten van schuldeisers en (2) indien aan de orde: de wijze waarop de baten van de rechtspersoon te gelde zijn gemaakt en de opbrengsten zijn verdeeld.
Ook moeten jaarrekeningen over voorgaande boekjaren, die nog niet openbaar zijn gemaakt (indien van toepassing inclusief accountantsverklaring) alsnog gedeponeerd worden. Nadat deze deponeringen zijn gedaan, moet het bestuur daarvan schriftelijke mededeling doen aan de schuldeisers. Op die manier kunnen schuldeisers en andere belanghebbenden controleren of er geen sprake is van misbruik. Als er gronden zijn om aan te nemen dat de verantwoordingsplicht niet is nageleefd, dan kunnen schuldeisers met machtiging van de kantonrechter inzage krijgen in de administratie van de rechtspersoon.
Zijn er sancties op overtreding van de nieuwe regels?
Als de bv niet voldoet aan de zojuist beschreven verplichtingen en er schuldeisers onbetaald zijn gebleven, dan kan er een civielrechtelijk bestuursverbod en een boete worden opgelegd.
Een rechter kan een bestuurder op verzoek van het OM een bestuursverbod opleggen als:
- Niet is voldaan aan de verantwoordingsverplichting zoals hierboven omschreven; of
- De bestuurder doelbewust namens de bv handelingen heeft verricht waardoor schuldeisers zijn benadeeld; of
- De bestuurder in de twee jaar voorafgaand aan de turboliquidatie al eerder betrokken was bij een turboliquidatie, waarbij één of meer schuldeisers geheel of gedeeltelijk onbetaald zijn gelaten, tenzij de bestuurder daarvan geen persoonlijk verwijt treft.
.
Tot slot
Wilt u gebruikmaken van de turboliquidatie? Wees u er dan van bewust dat daar nu meer bij komt kijken dan voorheen. Het gaat hier om een tijdelijke regeling voor twee jaar, maar de mogelijkheid bestaat om deze te verlengen. Vragen? De ondernemingsrechtadvocaten van SPEE advocaten & mediation helpen u graag verder.