Huurders van bedrijfsruimte zien zich vanwege de hoge inflatie geconfronteerd met forse huurprijsindexaties. De huurverhoging voor woningen (in de vrije sector) is door een wetswijziging per 1 januari 2023 gemaximeerd. Hoe zit dit voor de huur van bedrijfsruimte?
ROZ-model
Om de jaarlijkse huurverhoging te kunnen vaststellen moet worden gekeken naar de afspraken in de huurovereenkomst. In de praktijk wordt veel gebruik gemaakt van het ROZ-modelcontract en de daarbij behorende algemene bepalingen. Uit deze algemene bepalingen volgt, dat jaarlijks de huurprijs mag worden geïndexeerd op basis van het maandprijsindexcijfer volgens de consumentenprijsindex alle huishoudens (CPI), gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), welk cijfer dan weer direct gerelateerd is aan de inflatie. De website van het CBS bevat een rekentool die gebruikt kan worden om de verhoging te berekenen met de juiste gegevens.
Consumentenprijsindex
De consumentenprijsindex is het indexcijfer dat het prijsverloop weergeeft van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door alle huishoudens in Nederland. Tot het pakket goederen en diensten behoren o.a. voedingsmiddelen, energie, duurzame goederen als huishoudelijke apparaten en auto’s en een aantal overheidsdiensten. Afgelopen jaar werd de inflatie voor een groot deel door de gestegen energieprijzen veroorzaakt.
De indexeringsclausule heeft in de meeste huurovereenkomsten tot doel de gestegen eigenaarslasten te compenseren. De CPI is doorgaans een goede maatstaf voor het berekenen van deze kosten. Gezien de extreme inflatie leidt indexering momenteel vaak tot een huurverhoging van 10% of hoger.
Veel huurders vinden deze verhoging niet redelijk en protesteren hiertegen. Op grond van de huurovereenkomst heeft de verhuurder echter het recht om de huurprijs op deze wijze aan te passen. Anders dan bij woonruimte is de stijging van de huurprijs niet door de wetgever gemaximeerd.
Kerninflatie
Verschillende branche- en koepelorganisaties hebben een oproep gedaan om het kerninflatiecijfer te gebruiken bij de huurprijsindexering in plaats van de CPI. Het kerninflatiecijfer is minder hoog dan de CPI, omdat dat cijfer prijsgevoelige componenten zoals voedsel en energie buiten beschouwing laat. Het kerninflatiecijfer zou daarom een beter beeld geven van de ‘werkelijke’ inflatie. (De kerninflatie was in oktober 2022 5,3%). Kosten voor levensonderhoud en energie worden veelal reeds door de huurder zelf gedragen. Een indexering van de huurprijs waarbij deze kostenstijging ook nog eens wordt meegewogen zou de huurder mogelijk dubbel benadelen. Daarnaast heeft een indexering op basis van deze hoge inflatie blijvende gevolgen nu de jaren erop deze nieuwe, sterk gestegen huurprijs als basis voor de dan geldende indexering geldt.
Onvoorziene omstandigheid?
Bij het aangaan van de meeste huurovereenkomsten was deze extreme inflatie niet te voorzien. Uitgangspunt is dat partijen indexatie conform de CPI zijn overeengekomen, maar niet valt uit te sluiten dat de huidige inflatie aangemerkt kan worden als een onvoorziene omstandigheid in de zin van artikel 6:258 BW, die noopt tot aanpassing van de huurovereenkomst. Voortzetting van de huurovereenkomst in ongewijzigde vorm kan mogelijk dan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet van de huurder worden verwacht. In Coronatijd heeft dit geleid tot aanpassing van de huurprijs maar in het kader van de indexering is hierover nog geen duidelijkheid.
Overleg
Voor nu is het advies: ga als huurder en verhuurder met elkaar in gesprek over de mate van huurprijsindexering en probeer tot een huurprijsaanpassing te komen die recht doet aan de gestegen lasten voor de verhuurder maar de huurder niet onredelijk benadeelt.
Een verhuurder kan er bij gebaat zijn om (gedeeltelijk) af te zien van de jaarlijkse huurprijsverhoging, bijvoorbeeld indien de huurder de gewijzigde huurprijs niet meer kan opbrengen. Of een andere huurder de gewijzigde prijs wel zou kunnen betalen is maar de vraag. Het zal wellicht niet gemakkelijk zijn voor de verhuurder om tegen dezelfde huurprijs een nieuwe huurder te vinden en de verhuurder heeft geen baat bij een leeg pand. Het kan daarom raadzaam zijn in overleg afspraken te maken maar daarvoor is wel bereidheid van beide partijen nodig.
Heeft u vragen of wenst u advies met betrekking tot een huurprijswijziging of andere huurkwesties? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze advocaten. Wij zijn u graag van dienst.