Deze bijdrage gaat over het eenzijdig wijzigen van arbeidsvoorwaarden door een werkgever (onder andere een salarisverlaging), in het kader van een herstructurering en de vraag of dat wel of niet is toegestaan. Wat vindt de rechter hiervan?
In 2019 heeft Stork zich genoodzaakt gezien om de organisatie te herstructureren en anders in te richten. Zij heeft een aantal kostenbesparende maatregelen doorgevoerd met gedwongen ontslagen tot gevolg. De ondernemingsraad heeft positief geadviseerd over dit voorgenomen plan tot herstructurering. Aan het plan is ook uitvoering gegeven. De herstructurering II is ingezet in de eerste maanden van 2020. De besluiten zijn toentertijd gebaseerd op de eerste cijfers over 2020. De personele bezetting is gereduceerd met circa 30 fte’s. In september 2020 hebben alle medewerkers een brief ontvangen waarin het voornemen van de directie staat om het salarishuis aan te passen. Eind november 2020 heeft Stork het definitieve plan gepresenteerd. In het plan staat dat per 1 januari 2021 de salarissen structureel worden verlaagd met het percentage uitgaande van inlevering van 11 ADV dagen. Daarnaast wordt er een verlaging toegepast ter hoogte van de in de cao verplichte verhoging van het loon bij verlaging van het aantal roostervrije uren.
Werknemers komen in een gerechtelijke procedure op tegen de eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden door Stork.
Niet in geschil is dat tussen partijen geen eenzijdig wijzigingsbeding geldt waarop Stork een beroep kan doen. Bij gebreke van een dergelijk beding is een werknemer in beginsel niet gehouden voorstellen van een werkgever tot wijziging van de arbeidsvoorwaarden te aanvaarden: daarover moet tussen werkgever en werknemer overeenstemming worden bereikt. Van bereikte overeenstemming is in de onderhavige situatie geen sprake. Stork stelt zich op het standpunt dat de doorgevoerde loonmatiging in alle redelijkheid van werknemers gevergd kan worden. Aan de orde is daarom of het in strijd is met het goed werknemerschap om niet met het salarisvoorstel in te stemmen.
Bij de beantwoording van de vraag tot welke gevolgen een wijziging van de omstandigheden voor een individuele arbeidsrelatie kan leiden, dient immers in de eerste plaats te worden onderzocht of de werkgever daarin als goed werkgever aanleiding heeft kunnen vinden tot het doen van een voorstel tot wijziging van de arbeidsvoorwaarden, en of het door hem gedane voorstel redelijk is. De kantonrechter is van oordeel dat Stork met dit alles voldoende heeft onderbouwd dat zij in de gewijzigde omstandigheden als goed werkgever aanleiding heeft kunnen vinden tot het doen van een voorstel tot wijziging.
Vervolgens is aan de orde of het voorstel redelijk is en of acceptatie van het voorstel in redelijkheid van werknemers kan worden gevergd. De inhoud van het loonoffer (zowel de structurele als de tijdelijke) is niet dusdanig dat dit niet van de werknemers kan worden gevergd bijvoorbeeld omdat zij hiermee in de problemen komen. Dat het voor werknemers verstrekkende gevolgen heeft, hebben werknemers niet onderbouwd. Stork heeft medewerkers uitdrukkelijk verzocht zich te melden, mochten ze in problemen komen door de maatregel.
Niet gebleken is dat werknemers zich bij Stork hebben gemeld. In het licht van al deze feiten en omstandigheden is de kantonrechter van oordeel dat het niet onredelijk is om van werknemers een loonoffer als de onderhavige te verlangen. Hij noemt in dit kader de volgende criteria: een deel van het loonoffer is tijdelijk, er is een compensatieregeling, voor de continuïteit van de onderneming was het noodzakelijk om deze maatregelen te treffen (medewerkers behouden hiermee hun baan en dus salaris), alternatieven zijn niet voor handen en tot slot weegt mee dat ook de aandeelhouder heeft ingeleverd. Verder is de Kantonrechter van mening dat er een zorgvuldige procedure is gevoerd.
De originele uitspraak leest u hier.
Meer weten over deze uitspraak of over een reorganisatie, herstructurering of de mogelijkheid tot het eenzijdig wijzigen van arbeidsvoorwaarden? De advocaten van SPEE advocaten & mediation zijn u graag van dienst.