Het onderwerp ‘billijke vergoeding’ in het arbeidsrecht levert regelmatig interessante jurisprudentie op. Dat geldt zeker voor de zaak die onlangs door het gerechtshof Den Bosch werd behandeld en waarin een zeer hoge billijke vergoeding werd toegekend aan werkneemster.
Werkneemster is al vanaf 17 februari 1992 in dienst bij supermarktketen Aldi. Zij is begonnen als caissière en heeft zich opgewerkt tot expeditiemanager, met een maandsalaris van € 5.593,33 bruto. Medio februari 2016 meldt werkneemster zich ziek en in mei 2016 doet zij een zelfmoordpoging. In augustus 2017 is Aldi begonnen met haar re-integratie, waarbij de leidinggevende als casemanager optreedt. Werkneemster ervaart echter pesterijen en intimidatie van juist deze leidinggevende.
Het UWV oordeelt dat Aldi niet voldoende heeft gedaan om werkneemster te re-integreren. Om die reden legt het UWV op 4 januari 2018 een loonsanctie op aan Aldi. Begin februari 2018 doet werkneemster een tweede zelfmoordpoging en valt zij opnieuw volledig uit.
Werkneemster herstelt helaas niet niet en Aldi wil het dienstverband beëindigen. Op 24 mei 2019 krijgt Aldi van het UWV toestemming om de arbeidsovereenkomst op te zeggen, wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. De opzegging vindt plaats bij brief d.d. 27 mei 2019.
Werkneemster stapt naar de rechter, omdat zij van oordeel is dat Aldi niet alleen de wettelijke transitievergoeding verschuldigd is maar ook een billijke vergoeding van € 755.488 netto. Daarnaast stelt werkneemster Aldi op 19 november 2019 aansprakelijk op grond van artikel 7:658 BW (werkgeversaansprakelijkheid). De verzekering van Aldi schakelt een expert in om onderzoek te doen naar de toedracht.
De kantonrechter stelt werkneemster in het ongelijk en wijst haar vordering af op 11 februari 2020. Dit is voor werkneemster reden om in hoger beroep te gaan. En met succes!
Ernstig verwijtbaar handelen/nalaten van werkgever
Volgens het gerechtshof is er in de periode tot de ziekmelding op 16 februari 2016 geen sprake van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van Aldi dat mede heeft geleid tot de opzegging van de arbeidsovereenkomst. Wel staat vast dat de leidinggevende in die periode grievende opmerkingen tegen werkneemster heeft gemaakt. Desalniettemin oordeelt het hof dat Aldi de melding van werkneemster serieus heeft genomen en adequaat heeft gereageerd.
Dat kan niet gezegd worden over de periode vanaf de ziekmelding van 16 februari 2016: het hof oordeelt dat Aldi ernstig verwijtbaar heeft gehandeld, althans nagelaten. Immers, het advies van de bedrijfsarts van juli 2016, om een ander dan de leidinggevende het contact met werkneemster te laten onderhouden, is niet opgevolgd. Dit terwijl deze leidinggevende eerder niet bereid was om aan mediation mee te werken én werkneemster bij Aldi had aangegeven dat zij het alleen niet redt met deze leidinggevende.
Bij het opstarten van de re-integratie, werd de leidinggevende als re-integratiemanager ingezet, en dat heeft de re-integratie bemoeilijkt. Dit terwijl vaststaat dat het contact met deze persoon stroef verliep. Er kwam pas een nieuwe re-integratiemanager nadat werkneemster opnieuw de vertrouwenspersoon had ingeschakeld.
Ook werd het advies uit het arbeidsdeskundig onderzoek zonder goede reden niet opgevolgd: de re-integratie heeft niet, althans onvoldoende op een andere locatie plaatsgevonden. Het advies om het tweesporenbeleid te volgen, heeft Aldi niet voldoende opgevolgd.
Daar komt nog bij dat Aldi in het derde ziektejaar niet of nauwelijks iets aan de re-integratie gedaan heeft.
De slotsom van het hof luidt: mede gelet op de lange duur van het nalaten van Aldi, heeft Aldi haar re-integratieverplichtingen grovelijk veronachtzaamd. Volgens werkneemster heeft het ernstig verwijtbaar handelen en nalaten uiteindelijk tot de opzegging wegens langdurige arbeidsongeschiktheid geleid; als Aldi adequaat had gehandeld dan had werkneemster kunnen re-integreren en had het dienstverband niet beëindigd hoeven te worden.
Volgens het hof steunt de rapportage van de verzekeringsarts van het UWV deze stelling. De opzegging van de arbeidsovereenkomst wordt daarom toegerekend aan het ernstig verwijtbaar handelen en nalaten van Aldi.
Billijke vergoeding
Werkneemster heeft dus recht op een billijke vergoeding. De exacte hoogte daarvan is niet in de wet geregeld. Het gaat er uiteindelijk om, dat werkneemster wordt gecompenseerd voor het ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van werkgever.
In deze zaak gaat het gerechtshof uit van het inkomensverlies van werkneemster, dat € 214.675,92 bedraagt. Daarbij houdt het hof rekening met een doorbreking van de loopbaan gedurende 10 jaar, met het laatstverdiende brutoloon en met de groei van caissière tot expeditiemanager in de afgelopen 24 jaar.
Ook neemt het hof een bedrag van € 50.000 mee, wegens gemiste kans op groei in de loopbaan van werkneemster. Tevens wordt er een component van € 10.000 opgenomen als genoegdoening voor werkneemster voor het psychisch leed dat het gevolg is van het ontslag. Hierbij gaat het hof ervan uit dat, als Aldi anders had gehandeld na de ziekmelding, het ziekteverloop minder lang en minder heftig zou zijn geweest en het niet tot ontslag na twee jaar ziekte had hoeven komen.
Het hof houdt er rekening mee dat de (wettelijk vastgestelde) transitievergoeding € 74.493 bedraagt. Dit bedrag wordt dan ook in mindering gebracht op de zojuist besproken bedragen.
Interessant is dat het hof overweegt dat het UWV aan Aldi al een loonsanctie heeft opgelegd, maar dat dit niet leidt tot een ander oordeel voor wat betreft de hoogte van de billijke vergoeding in dit geval.
Het hof acht uiteindelijk een billijke vergoeding van € 200.000 bruto passend. Dit aangezien Aldi volgens het hof op aanzienlijke wijze heeft bijgedragen aan de omstandigheden die hebben geleid tot opzegging van de arbeidsovereenkomst wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. De ernst van het verwijtbaar handelen en nalaten is volgens het hof aanzienlijk: er waren gedurende een lange periode vele momenten waarop Aldi anders had kunnen en moeten handelen.
De volledige uitspraak kunt u hier teruglezen.
Bent u werkgever of werknemer en heeft u vragen over ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid, werkgeversaansprakelijkheid, re-integratieverplichtingen, de transitievergoeding of de billijke vergoeding? SPEE advocaten & mediation staat u graag bij.