Antwoord op de tien meest gestelde vragen over beslaglegging

Heeft u een (grote) vordering op uw schuldenaar en bent u bang dat u straks achter het net vist? Dan kunt u overwegen om beslag te laten leggen. Maar hoe zit dat precies? SPEE advocaten & mediation beantwoordt de tien belangrijkste vragen rondom beslaglegging.

1. Wanneer kan ik conservatoir beslag laten leggen?
U kunt beslag laten leggen als u een geldvordering op uw tegenpartij heeft en u vermoed dat uw schuldenaar straks geen verhaal meer biedt, bijvoorbeeld als er meerdere schuldeisers zijn.

2. Wat is het verschil tussen conservatoir beslag en executoriaal beslag?
Conservatoir beslag wordt gelegd in de fase dat u nog geen rechterlijke uitspraak heeft in uw voordeel. Dat betekent dat u zich in die fase ook nog niet daadwerkelijk kunt verhalen op de gelden/goederen waar beslag op ligt. Zoals de naam al aangeeft: het gaat om ‘conserveren’ (bewaren). Pas zodra de rechter uw vordering heeft toegewezen, wordt het conservatoire beslag executoriaal, oftewel uitvoerbaar. De in beslag genomen gelden/goederen kunnen dan worden opgeëist; in geval van goederen worden deze verkocht en als schuldeiser kunt u zich op de opbrengst verhalen. Als de rechter uw vorderingen echter afwijst, dan vervalt het conservatoir beslag. Onder omstandigheden kunt u aansprakelijk zijn voor de schade die door het beslag is ontstaan.

3. Waar kan ik beslag op laten leggen?
In de praktijk het meest voorkomend zijn:

• Beslag onder de schuldenaar zelf, denk aan beslag op (kostbare) roerende zaken en onroerende zaken;
• Derdenbeslag: beslag op zaken die een derde verschuldigd is aan uw schuldenaar. Hieronder valt ook loonbeslag onder de werkgever van uw schuldenaar en beslag op bankrekeningen van de schuldenaar;
• Eigen beslag: als u stelt dat u en uw schuldenaar over en weer elkaars schuldenaar zijn en u voor uw vordering op uw schuldenaar beslag wilt laten leggen op datgene wat u aan uw schuldenaar verschuldigd bent.

.
Deze bijdrage is beperkt tot de hoofdlijnen; er zijn nog meer typen conservatoir beslag. Uw advocaat kan u adviseren wat in uw zaak het verstandigste is.

4. Welke regels gelden voor beslaglegging?
Naast ons Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering is de Beslagsyllabus het belangrijkste document over dit onderwerp. Uw advocaat zal dit document (dat periodiek wordt gewijzigd) dan ook steeds raadplegen. De voorwaarden die de rechtbank stelt aan geven van toestemming voor het leggen van beslag, hangen af van het soort beslag waarvoor verlof wordt gevraagd. Ook hier biedt de Beslagsyllabus een gedetailleerde handleiding.

5. Hoe kan ik beslag laten leggen?
U schakelt een advocaat in, die ervaring heeft met het incasseren van vorderingen. De advocaat stelt voor u een verzoekschrift (‘beslagrekest’) op en dient dat in bij de rechtbank. In dit stuk staat beschreven waarom u beslag wilt laten leggen, inclusief juridische onderbouwing, en waarop u precies beslag wilt laten leggen.

Hierbij is het erg belangrijk dat het beslagrekest juist en volledig is en dat alle bewijsstukken (denk aan afschriften van overeenkomsten, facturen en aanmaningen) worden toegevoegd door uw advocaat. Als uw schuldenaar al verweer heeft gevoerd tegen uw vordering, dan moet u dat ook bespreken en weerleggen. Het beslagrekest is dus een niet te onderschatten document!

Al binnen enkele dagen (en indien nodig zelfs sneller) krijgt u een oordeel van de rechtbank. Er hoeft meestal geen zitting plaats te vinden. Dit is anders als het gaat om loonbeslag (beslag op salaris) of een beslag waarbij bezittingen in bewaring worden genomen; dan wordt de schuldenaar doorgaans wél vooraf gehoord.

Als de rechtbank inderdaad toestemming verleent voor het leggen van beslag (in een ‘beslagverlof’), dan schakelt uw advocaat de deurwaarder in. In overleg met u wordt dan bekeken welk moment geschikt is voor het leggen van beslag. Soms is dat zo snel mogelijk, in andere gevallen is het beter om een strategisch moment te kiezen.

6. Wat kost het om beslag te laten leggen?
Naast de kosten van uw advocaat, bent u griffierecht aan de rechtbank verschuldigd. Daarnaast zullen de kosten van de deurwaarder aan u worden doorberekend. Gratis is het dus niet, maar het kan u wel veel geld schelen. Immers, de hoofdprocedure (zie vraag 7) kan de nodige tijd in beslag nemen; laat u niet tijdig beslag leggen, dan kunt u – zelfs met een voor u positief vonnis – met lege handen komen te staan.

7. Wat moet ik als schuldeiser doen nadat ik beslag heb laten leggen?
U kunt niet zomaar ‘onbeperkt’ beslag leggen: u moet daadwerkelijk een ‘eis in hoofdzaak’ instellen, bijvoorbeeld een civiele procedure starten bij de rechtbank, nadat er beslag is gelegd. In die procedure vraagt u de rechtbank dan om een inhoudelijk oordeel over het geschil met uw schuldenaar. Doet u dat niet, dan vervalt het conservatoir beslag. Doorgaans is de termijn voor het instellen van de eis in hoofdzaak 14 dagen.

8. Help, mijn schuldenaar gaat failliet, wat nu?
Als u conservatoir beslag laat leggen, dan bent u helaas niet beschermd tegen het faillissement van uw debiteur. Met het uitspreken van het faillissement komen namelijk alle gelegde beslagen te vervallen.

9. De ‘beslagvrije voet’, wat is dat?
Als u beslag laat leggen op inkomen van uw schuldenaar, dan moet hij of zij wel voldoende geld overhouden om in het levensonderhoud te voorzien. Om die reden is de beslagvrije voet in het leven geroepen. Op het deel van het inkomen van de schuldenaar dat boven de beslagvrije voet ligt, kunt u zich als schuldeiser wel verhalen. Meer informatie vindt u hier.

10. Kan de schuldenaar het beslag opheffen?
Het is niet eenvoudig voor uw schuldenaar om onder het beslag uit te komen. Hij of zij kan in kort geding opheffing van het beslag vorderen, bijvoorbeeld als er aangetoond kan worden dat de vordering van de schuldeiser ondeugdelijk is, of als er al voldoende zekerheid is gesteld. Een andere mogelijkheid is dat de schuldenaar in de hoofdprocedure vraagt om het beslag op te heffen.

Ook vragen over beslagrecht? Ons team weet van wanten!