Bent u potentiële koper of verkoper van een onderneming? Dan krijgt u te maken met een due diligence-onderzoek en vervolgens de onderhandelingen over de overname. Weet u al wat de belangrijkste arbeidsrechtelijke aspecten zijn die hierbij komen kijken? Wij geven u tien tips:
SPEE advocaten & mediation adviseert regelmatig bij overnames. Op dat gebied komen zowel onze ondernemingsrechtelijke kennis als onze arbeidsrechtelijke ervaring goed van pas! In nauw overleg met de financieel en fiscaal adviseurs, streven de advocaten van partijen naar een gunstige én veilige deal. Deze week geven wij partijen bij overnames een aantal tips mee op het gebied van het arbeidsrecht.
Tip 1: Let op ‘overgang van onderneming’!
Niet elke bedrijfsovername is hetzelfde. Zo kan er – bijvoorbeeld – sprake zijn van een aandelentransactie maar ook een activa-passivatransactie is mogelijk. In dat laatste geval komt het vaak voor dat het personeel (al dan niet gedeeltelijk) overgaat naar een andere rechtspersoon, evenals de activiteiten, waardoor er sprake is van overgang van onderneming.
Onder ‘overgang van onderneming’ verstaat artikel 7:662 BW de situatie waarin, op basis van een overeenkomst, een fusie of een splitsing, een economische eenheid overgaat en die eenheid na de overgang zijn identiteit behoudt. Kortom: de ondernemingsactiviteiten worden overgedragen.
Als er sprake is van overgang van onderneming, dan heeft dat nogal wat gevolgen! De aan de onderneming verbonden werknemers gaan dan van rechtswege (dus automatisch) mee over naar de verkrijgende onderneming. Dit vindt plaats met behoud van alle rechten en plichten die uit de arbeidsovereenkomst voortvloeien. De verkrijgende onderneming kan dus niet zomaar zelf kiezen welke werknemers mee over gaan. Ook is het niet mogelijk om personeel te ontslaan enkel vanwege de overgang van onderneming. De wet heeft hier als doel om werknemers te beschermen.
Tip 2: Vergeet de medezeggenschap niet
De Wet op de Ondernemingsraden (WOR) kent diverse adviesplichtige besluiten. Zo is een voorgenomen besluit tot een aandelentransactie of een activa-passivatransactie aan beide zijden (koper en verkoper) adviesplichtig. Betrek uw OR dus tijdig bij de plannen en laat u goed adviseren over alle voetangels en klemmen. Het vooraf opstellen van een duidelijk schema met daarin alle stappen in de besluitvorming is altijd zeer aan te raden. De ervaring leert dat hier dikwijls het een en ander over het hoofd wordt gezien!
Tip 3: Controleer alle arbeidsovereenkomsten
Wij raden aan om alle arbeidsovereenkomsten van het personeel van de over te nemen onderneming onder de loep te nemen, om te controleren of deze in overeenstemming zijn met de wet. Breng bij tijdelijke contracten ook in kaart wanneer er moet worden aangezegd.
Tip 4: Check ZZP’ers, uitzendkrachten en payrollers
Ook hier geldt: breng goed in kaart of alle overeenkomsten kloppen en er (voor wat betreft ZZP’ers) geen sprake is van fictieve dienstbetrekkingen. Als de Belastingdienst de overeenkomst van opdracht als een fictieve dienstbetrekking kwalificeert, dan zullen er met terugwerkende kracht loonbelasting en sociale premies moeten worden afgedragen. Dat kan behoorlijk in de papieren lopen.
Tip 5: Denk aan de pensioenen!
Eerder schreven wij al over het onderwerp ‘pensioen’ in het kader van overnames. Dit kunt u hier nalezen. Vooral de aansluiting bij bedrijfstakpensioenfondsen verdient aandacht.
Tip 6: Controleer goed hoe het zit met cao’s
Partijen dienen goed te (laten) controleren of er een algemeen verbindend verklaarde cao van toepassing is. Dat kan over het hoofd worden gezien en vervolgens veel geld kosten, zeker als blijkt dat een cao ten onrechte niet is toegepast of er een verkeerde cao is toegepast. In het slechtste geval kan dit leiden tot claims van werknemers over salaris, vakantiedagen, extra vergoedingen en noem het maar op.
Tip 7: Is het ziekteverzuim in kaart gebracht?
Zoals bekend hebben werkgevers ten aanzien van zieke werknemers re-integratieverplichtingen op grond van de wet. Daarom is het verstandig om inzichtelijk te maken wat het ziekteverzuim binnen de over te nemen onderneming is, of er langdurig zieken zijn of juist werknemers die momenteel re-integreren, dan wel slapende dienstverbanden.
Tip 8: Arbeidsongevallen?
Het is belangrijk om te onderzoeken – in elk geval over de afgelopen vijf jaar – of er arbeidsongevallen hebben plaatsgevonden en zo ja, hoe die zijn afgewikkeld. Heeft de werkgever aan zijn zorgplicht voldaan? Zo nee, dan zijn er mogelijk nog kostbare claims te verwachten.
Tip 9: Lopen er procedures?
Lopen er procedure tegen (ex)werknemers of zijn die redelijkerwijs te verwachten? Laat dit goed uitzoeken.
Tip 10: Privacy first!
De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) moet niet over het hoofd worden gezien. Dat betekent onder andere dat er voorzichtig omgesprongen moet worden met persoonlijke gegevens van werknemers en dat een verkopende partij moet zorgen dat persoonsgegevens die aan de geïnteresseerde koper worden verstrekt, geanonimiseerd zijn.
Tot zover onze tips voor nu. Dit is uiteraard geen uitputtend overzicht; elke situatie vereist maatwerk. Heeft u plannen om uw onderneming te verkopen of juist over te nemen? SPEE advocaten & mediation helpt u graag!