Is de afschaffing van ploegendienst voor 60-plussers leeftijdsdiscriminatie? Lees hier het antwoord op die vraag:

Wat waren de feiten?

Werkgever, Mitsubishi Turbocharger and Engine Europe B.V. (MTEE) is actief in de auto-industrie. Een aantal werknemers in de productie werkt in drieploegendienst en dat levert een ploegentoeslag van 21% op, bovenop het vaste brutomaandloon. In hun arbeidsovereenkomsten is vastgelegd dat MTEE de mogelijkheid heeft om de roosters te wijzigen. In de cao staan ook een aantal bepalingen over de ploegendienst.

In september 2022 heeft MTEE een instemmingsaanvraag bij de OR ingediend, onder meer over het wijzigen van de ploegendienst voor oudere medewerkers. De OR en FNV hebben ingestemd met deze aanvraag. Vervolgens heeft MTEE stappen gezet op het gebied van ‘leeftijdsfasebewust personeelsbeleid’. Ook komt er een kostenbesparingsplan, waarin het aantal productielijnen waaraan in ploegendienst wordt gewerkt, wordt teruggebracht. Dit om te besparen op de ploegentoeslag. Uiteindelijk besluit MTEE dat een aantal medewerkers  (allen 60+) per 1 januari 2023 in dagdienst moet gaan werken. Als de afbouwregeling uit de cao is afgelopen, komt ook hun ploegentoeslag te vervallen.

Een drietal werknemers laat het er niet bij zitten en start een kort geding bij de kantonrechter. Zij eisen dat zij weer in ploegendienst mogen werken en vorderen uitbetaling met terugwerkende kracht van de gemiste ploegentoeslag. De kantonrechter gaat daar niet in mee. Twee van drie werknemers gaan vervolgens in hoger beroep.

Wat oordeelt de rechter in hoger beroep?

Volgens het gerechtshof is het mogen werken in ploegendienst geen overeengekomen arbeidsvoorwaarde op grond van de arbeidsovereenkomst. Ploegentoeslag is alleen verschuldigd als er in ploegendienst wordt gewerkt en MTEE mag het rooster aanpassen na overleg. Er is ook geen sprake van een verkregen recht of arbeidsvoorwaarde.

Zelfs al zou dat wél zo zijn, dan staat er in de arbeidsovereenkomst een ruim geformuleerd eenzijdig wijzigingsbeding. MTEE heeft volgens het hof, vanwege de noodzaak van kostenreductie een zwaarwegend belang bij wijziging van arbeidsovereenkomsten. De keuze om 60-plussers niet langer in drieploegendienst te laten werken levert verder geen leeftijdsdiscriminatie op. De terugdringing van ploegendiensten voor ouderen en daarmee het verminderen van de belasting van oudere werknemers, is een legitiem doel en staat ook in de geldende cao. De maatregel past in het leeftijdsbewust personeelsbeleid. Dat de maatregel ook door financiële motieven is ingegeven, maakt nog niet dat deze niet is toegestaan. De vorderingen van de werknemers worden dus afgewezen.

Deze uitspraak kunt u hier nalezen.

Slotsom

Op het moment dat er ten nadele van werknemers zaken veranderen op het gebied van werktijden en/of salaris, dan is het belangrijk om voorzichtig te zijn: gaat het om de wijziging van een arbeidsvoorwaarde of niet? Welke regels gelden dan? De tekst van de arbeidsovereenkomst, de cao en de wet spelen samen een belangrijke rol en geen twee gevallen zijn hetzelfde. Laat u als werkgever dus tijdig informeren! Het arbeidsrechtteam van SPEE advocaten & mediation staat voor u klaar.